Reglulega verður á vegi mans fólk telur óskilorðsbundna ást gagnvart öllu og öllum dvelja í þeirra hjarta. Fólk sem ekki deilir þeirra „ást“ er reitt, hatursfullt og hrætt. Ástin eina, magnaða tilfinning og upplifun sem fylgir henni er lítilsvirt með slíku hugarfari.
Mótrökin eru einföld: þú ert tímabundin vera sem leikur óendanlegan Guð. Þú hefur takmarkaða orku, takmarkaðan tíma og takmarkaðar auðlindir og í stað þess að bera virðingu fyrir öllum, þar með talið sjálfum þér, með því að koma á viðeigandi mörkum og hegðun, lætur þú egó tíska sjálfið þitt renna út í loftið með drauma um dyggðina sem fylgir því að vera dýrkaður dýrlingur.
Einfaldlega sagt, markmið þín eru ómöguleg og þau endurspegla stig sjálfhverfu sem erfitt er að virða. Markmiðið að vera alúðlegur og hrottalega jafnréttissinnaður er draumur um óendanlegan mátt … Að þurfa aldrei að velja. Að geta neytt ALLT, ALLS. Það er ógjörlegt….
…og ást? Kjarni ástarinnar er skuldbinding, hollusta. Skylda. Ást barns af foreldri kemur ekki fram í gjöfum eða umburðarlyndi á hvaða hegðun sem er. Ást kemur með uppeldi, miðlun þekkingar. Sama er að segja um konu við eiginmann sinn og eiginmann fyrir konu hans. Þjónusta, skylda, skuldbinding, heiður, virðing, tryggð og heiðarleiki … Þetta eru máttarstólpar raunverulegs „kærleika“. Ást * er * gagnkvæmni, en einnig fúslega fórn án væntinga.
Svo, nei, þú ert ekki „elskandi manneskja“. Þú ert „kurteis“ …. Sem er ógeðslegt orð fyrir einhvern sem er án hryggjar og óttaslegin . Það er einmitt vegna þess að þú ert hræddur við að „hata“ eða útiloka að þú getir aðeins verið „fínn“. Að elska eitthvað eða einhvern krefst í grundvallaratriðum hollustu, það krefst skuldbindingar, að útiloka eitthvað annað sem þú ert ekki skuldbundinn til, Það krefst einnig sterkra viðbragða þegar hlutnum sem þú elskar er ógnað: og já, það þýðir ofbeldi, hatur og reiði …
Þeir sem segjast friðsælir eru lygarar þar til þeir vita að þeir eru færir um að beita ofbeldi.
Munur er á að vera friðsæll og því að vera meinlaus.
Þeir sem segja að allar manneskjur séu þeim dýrmætar eru lygarar. Þú myndir bjarga ástvini fyrr úr brennandi húsi en ókunnum.
Að geta elskað til fulls þarf að vera pláss fyrir reiði, jafnvel hatur. Þessar tilfinningar eru partur af ferlinu. Nótt sem dagur. Dauði, líf. Hatur og ást.
En hversu langt nær ást? Er föðurlandsást raunveruleg? Ást á samblöndun og kynstofni?
Það er áhugavert að fylgjast með íþróttum þegar þjóðir keppa gegn öðrum þjóðum. Tugþúsundir samlanda flykkjast á leikvanga til að styðja þjóð flest allir klæddir fánalitum og myndast algjör einhugur um hvetja sitt land áfram.
Sú þjóð sem lítur lægra haldi sýnir svo skýr merki um sorg og jafnvel margir bresta í grát. Þarna er föðurlandsást, ást samlanda, samúð og eining sem birtist því miður yfirleitt aðeins á svona viðburðum. En sú var raunin ekki alltaf og má þar nefna sjálfstæðis baráttu Íslendinga og þær framfarir sem hafa hef orðið síðan þá. Allar þjóðir heims hafa slíkar sögur að segja sem aðeins þær einar halda kært. Þetta er þjóðarsál, ást sem við fáum í vöggugjöf en þessi ást er undir árás.
-Guðfinnur Hamfari
